Nga Redi Minga:
Pse “muri i ri”?
Në mars 2022, Zelensky i foli Bundestagut me një paralajmërim të ftohtë: po ngrihet një “mur i ri” në zemër të Europës, “midis lirisë dhe jorëlirisë”, që zmadhohet me çdo bombë mbi Ukrainë. Kjo nuk ishte metaforë për efekt retorik; ishte diagnozë politike e një epoke të re ndarjeje gjeopolitike mes botës perëndimore dhe Rusisë.
Rusi–SHBA: nga “armëpushim” te hartat e reja
Tri gjëra e përkufizojnë fazën aktuale:
- Siguri me garanci të paqarta
Në samitet e ditëve të fundit në Uashington, Presidenti i SHBA ka premtuar “të ndihmojë në garantimin e sigurisë së Ukrainës” në një marrëveshje paqeje — por pa trupë amerikane në terren dhe me detaje ende të paqarta. Kyç: garancitë po shtyhen drejt modelit “NATO-like pa NATO”, pra garanci politike, jo nen 5. - Diplomaci e dyfishtë dhe mesazhe kontradiktore
Pas takimeve me Putinin e Zelenskyn, sinjalet e SHBA kanë qenë të lëkundura: herë tolerancë ndaj lëshimeve territoriale, herë insistim për siguri të fortë për Kievin. Kjo paqartësi strategjike i jep Moskës hapësirë manovrimi, ndërsa e mban Kievin në pritje. - Ofertat e Putinit, logjika e ndarjes
Sinjalet e fundit sugjerojnë një kornizë ku Rusia heq dorë nga xhepa të vegjël të pushtuar, ndërsa Ukraina dorëzon sipërfaqe lindore që Moska s’e ka marrë dot ushtarakisht — një ndarje de facto që betonohet politikisht. Kjo është thelbi i “murit të ri”.
“Modeli Berlin”: rikthimi i zonave të kontrollit?
Që nga prilli, propozime të afërta me ekipin amerikan të ndërmjetësimit hodhën idenë e një ndarjeje sipas modelit të Berlinit pas Luftës II Botërore: Perëndimi nën kujdestari britaniko-franceze, Lindja nën kontroll rus, dhe një zonë demilitarizuese në mes. Kritikat e quajtën një hartë “sikur e ka vizatuar vetë Putini”. Kjo nuk është vetëm gabim strategjik; është fitore narrativash për Kremlinin: e kthen Ukrainën nga shtet sovran në “hapësirë për t’u administruar”.
Fronti ushtarak: realiteti që dikton politikën
Në terren, ofensivat ruse vazhdojnë me ritëm të matur, me presion të vazhdueshëm në Luhansk/Donetsk dhe Zaporizhia. Edhe kur nuk shënohen përparime të mëdha ditore, mulliri operacional i Moskës gërryen mbrojtjet, gjë që e bën Kremlinin më pak të interesuar për armëpushim pa të mira konkrete në tavolinë.
Çfarë do të thotë “muri i ri” për Europën?
Gjeografi politike e ngrirë: Një kufi i ri i hekurt në lindje, me rrezik shndërrimi në status-quo shumëvjeçare.
Precedent për agresion: Ndarja e imponuar shpërblen forcën, jo të drejtën; nesër mund të shërbejë si shabllon gjetkë.
Bosht sovraniteti: Ukrainës i kërkohet të jetë e fortë vetë — teza e përkrahur gjerësisht nga ekspertë të sigurisë: garancia reale është kapaciteti vendas plus furnizime të qëndrueshme, jo formula gri që i lënë Moskës levë presioni.
Tre skenarët (i keq → dhe i mirë)
- Ndarje formale me “zonë tampon”
Stabilizon luftime, por ngrin dhunën: njohje implicite e fitimeve ruse, minon rendin europian. (Rreziku më i madh) - “Paqe pa paqe”: armëpushim i brishtë, garanci të paqarta, monitorim europian me mandat të kufizuar. Kthen Ukrainën në Berlin të Luftës së Ftohtë 2.0 — një front inteligjence, presioni ekonomik e sabotimi.
- Deterrencë e fortë për Kievin: financim afatgjatë, linja furnizimi të garantuara, integrim mbrojtës euro-atlantik de facto (edhe pa nen 5). Ky skenar e shkërmoq logjikën e murit, sepse e bën të pavlefshme shantazhin e forcës.
Mësimi i Berlinit: muret bien nga forca + kohezion
Muri i vjetër i Berlinit ra kur Perëndimi ishte i bashkuar në strategji dhe Lindja ekonomikisht e rrënuar. Për Ukrainën, ekuacioni është i njëjtë:
Kohezion politik transatlantik, jo sinjale të përziera.
Mbështetje e parashikueshme ushtarake/industriale, jo “për javën tjetër”.
Refuzim i ndarjes si zgjidhje të shpejtë — sepse muret e ngrira sjellin luftëra më të mëdha më vonë.
Një “mur i ri” në Ukrainë do të thotë një Europë më e pasigurt, presion më i madh rus në Ballkan, ekonomi energjetike më të brishtë dhe më shumë hapësirë për politikë të forcës. Shqipëria dhe aleatët në rajon fitojnë vetëm nëse parimi i sovranitetit mbron kufijtë — jo nëse hartat vizatohen në tavolina të mbyllura.
Nëse Perëndimi pranon një Berlin të ri në Ukrainë, atëherë vija e ndarjes s’do të ndalet në Dnipro. Historia na ka provuar: muret nuk sjellin paqe; ato vetëm shtyjnë llogarinë për nesër — dhe e rrisin çmimin.
Ky material është pronë e Patriotikmedia.al dhe është i mbrojtur nga ligjet për të drejtën e autorit. Ndalohet riprodhimi, apo publikimi i plotë apo i pjesshëm i këtij materiali pa lejen e shkruar paraprakisht nga redaksia. Shkelësit do të përballen me pasojat ligjore sipas legjislacionit në fuqi.